Maak je onder de zonnebank vitamine D aan?

Zoals veel mensen inmiddels wel weten, maken we vitamine D aan door zonlicht op onze huid te krijgen. Dit is een belangrijke vitamine die we nodig hebben voor allerlei processen in ons lichaam. Sommige mensen denken dat je ook onder de zonnebank vitamine D aanmaakt, terwijl andere zeggen dat dit niet waar is. Ook zijn er zonnestudio’s die speciale vitamine D zonnebanken hebben. Maar kan dit überhaupt wel? En zo ja, is het wel veilig? Wij zochten het voor je uit.

Wat is vitamine D?

Voordat we ingaan op de relatie tussen de zonnebank en vitamine D, is het belangrijk om te begrijpen wat deze vitamine precies is en waarom ons lichaam het nodig heeft. Vitamine D is een essentiële, vetoplosbare vitamine die een rol speelt in tal van lichaamsprocessen. Wat deze vitamine uniek maakt, is dat ons lichaam het zelf kan aanmaken wanneer de huid wordt blootgesteld aan zonlicht. Dit in tegenstelling tot veel andere vitamines, die we uitsluitend via voeding binnenkrijgen.

Vitamine D komt voor in twee hoofdvormen: vitamine D2 (voornamelijk uit plantaardige bronnen) en vitamine D3 (uit dierlijke producten en zonlicht). Vooral vitamine D3 is effectief in het verhogen van de vitamine D-spiegels in ons lichaam. Voedingsmiddelen zoals vette vis (zalm, makreel en haring), eieren en verrijkte zuivelproducten bevatten van nature vitamine D3. Toch is het voor veel mensen lastig om voldoende vitamine D binnen te krijgen of aan te maken, vooral tijdens de wintermaanden wanneer de zon minder krachtig is.

Vitamine D ondersteunt onder andere sterke botten door de opname van calcium te bevorderen, draagt bij aan gezonde tanden, zorgt voor goed functionerende spieren en speelt een belangrijke rol in het immuunsysteem. Ook wordt vitamine D in verband gebracht met stemming en cognitieve functies en kan een vitamine D-tekort leiden tot vermoeidheid, spierzwakte en een verhoogd risico op infecties.

Gezien al deze voordelen is het dus van groot belang om voldoende vitamine D in je lichaam te hebben. Maar wat als de zon in de wintermaanden minder schijnt? Kan een zonnebank dan een goed alternatief zijn om de vitamine D-productie te stimuleren?

Vitamine D via de zon en dus ook de zonnebank?

Je kunt dus op twee manieren je dagelijkse behoefte aan vitamine D krijgen, namelijk via voeding en via zonlicht. Veel mensen denken dat de zonnebank vitamine D aanmaakt, omdat zonlicht dit ook doet. Maar hoe werkt deze aanmaak via zonlicht eigenlijk? Wanneer zonlicht op onze blote huid schijnt, wordt je lichaam gestimuleerd om vitamine D aan te maken. Hiervoor dien je gemiddeld gezien 15 tot 30 minuten per dag onbeschermd zonlicht op ten minste je gezicht en handen te krijgen.

Dit geldt met name voor mensen met een lichte huid. Mensen met een donkere huidskleur hebben doorgaans iets meer tijd in de zon nodig. Dit komt doordat het zonlicht moeilijker in de huid kan doordringen. Nu we weten hoe de aanmaak van vitamine D werkt, kunnen we ook onderzoeken of een zonnebank vitamine D kan aanmaak kan stimuleren. Dit lees je hier beneden.

Kan de zonnebank vitamine D aanmaak stimuleren?

Het korte antwoord is: ja, de zonnebank kan de aanmaak van vitamine D in je lichaam stimuleren. Toch is het de vraag of dit een verstandige keuze is. Instanties zoals KWF Kankerbestrijding raden het gebruik van de zonnebank sterk af, voornamelijk vanwege de hoge concentratie UV-straling waaraan de huid in korte tijd wordt blootgesteld. Dit verhoogt het risico op huidkanker en vroegtijdige huidveroudering aanzienlijk.

Hoewel de zonnebank een krachtige bron van UV-straling is, is het niet per se de beste of veiligste manier om je vitamine D-gehalte te verhogen. De straling van natuurlijk zonlicht is veel beter gedoseerd en minder intens dan die van een zonnebank, waardoor het een gezondere optie is voor de aanmaak van vitamine D. Je hoeft bovendien niet urenlang in de volle zon te staan om een adequate hoeveelheid te produceren; zelfs gematigd zonlicht, zoals een korte dagelijkse blootstelling van gezicht, armen en handen, kan al voldoende zijn.

Een ander belangrijk verschil is dat je bij natuurlijk zonlicht niet met je hele lichaam hoeft te zonnen om vitamine D aan te maken. Bij de zonnebank is dit echter vaak wel het geval, wat betekent dat een veel groter huidoppervlak wordt blootgesteld aan schadelijke UV-stralen. Dit vergroot de kans op huidschade en gezondheidsrisico’s aanzienlijk.

Gezien de gevaren van overmatige UV-blootstelling wordt het daarom aangeraden om eerst andere methoden te overwegen om je vitamine D-spiegel op peil te houden, zoals regelmatig buiten komen, een vitamine D-rijk dieet of, indien nodig, een supplement.

Zijn speciale vitamine D zonnebanken wel beter?

Sommige zonnestudio’s bieden speciale zonnebanken aan die specifiek gericht zouden zijn op het stimuleren van de vitamine D-aanmaak. Deze apparaten claimen een effectievere en veiligere manier te bieden dan reguliere zonnebanken. Hoewel het mogelijk is dat deze zonnebanken inderdaad bijdragen aan een hogere vitamine D-productie, betekent dit niet dat ze zonder risico zijn. De blootstelling aan UV-straling blijft namelijk een belangrijke factor die de gezondheid van je huid kan beïnvloeden.

Het is waar dat sommige mensen regelmatig onder de zonnebank gaan of langdurig in de felle zon verblijven zonder direct klachten te ervaren. Dit betekent echter niet dat er geen schade optreedt. Huidveroudering, pigmentvlekken en, in het ergste geval, een verhoogd risico op huidkanker zijn potentiële gevolgen die zich vaak pas op lange termijn manifesteren. Zelfs als je huid niet direct verbrandt, kunnen de schadelijke effecten zich in de diepere huidlagen opstapelen en later tot problemen leiden.

Kortom, hoewel speciale vitamine D-zonnebanken wellicht een efficiëntere manier zijn om de aanmaak van deze vitamine te stimuleren, brengen ze nog steeds aanzienlijke risico’s met zich mee. Gezien de gevaren van overmatige UV-blootstelling blijft het verstandig om andere, veiligere methoden te overwegen, zoals een gezond dieet met vitamine D-rijke voedingsmiddelen of een supplement tijdens de wintermaanden.

Dus, vitamine D via de zonnebank: ja of nee?

Het antwoord op de vraag of je onder de zonnebank vitamine D aanmaakt is dus ja. Alleen raden wij dit wel af. Er zijn namelijk genoeg andere methoden om een vitamine D-tekort op een gezonde manier te voorkomen.

Allereerst natuurlijk door 15 tot 30 minuten zonlicht per dag te krijgen op je handen en gezicht. Daarnaast ook via het eten van voeding met veel vitamine D, zoals vette vis, eieren, vlees, roomboter en sommige soorten margarine of halvarine.

Als laatste kun je natuurlijk ook kiezen voor een vitamine D supplement. Hoewel onze voorkeur uitgaat naar zonlicht en voeding, kunnen supplementen een hele goede aanvulling zijn. Zeker in de donkere wintermaanden waarin zonlicht een zeldzaam iets is, kan een supplement absoluut een goede oplossing bieden.

Het geld dat je bespaart door niet meer naar de zonnestudio te gaan kun je dus beter besteden aan af en toe een lekkere vette vis of aan een goed vitamine D supplement. Naar de zonnebank gaan voor vitamine D is onze optiek geen goed idee en raden het dan ook af.